Ροδόλφος Τζανέτος: ένας λησμονημένος καμεραμάν της κατοχής;

αναδημοσιευση απο την σελιδα της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας «ΤΩΝ ΑΝΩΝΥΜΩΝ-ΑΡΧΕΙΟ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ» 

Ημερομηνία: 15/09/2013

Η φρίκη που έζησε η Αθήνα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής αποτυπώθηκε από την κάμερα του ερασιτέχνη κινηματογραφιστή Άγγελου Παπαναστασίου, το υλικό του οποίου χρησιμοποιήθηκε μάλιστα στη δίκη της Νυρεμβέργης προκειμένου να επιτευχθεί η καταδίκη των ναζί για εγκλήματα πολέμου στην πρωτεύουσα. Εδώ και χρόνια ο οπερατέρ αυτών των συγκλονιστικών πλάνων, θεωρείται ο μοναδικός που κινηματατογράφησε το τι συνέβαινε γύρω του σε πείσμα της ποινής που τον περίμενε, αν έπεφτε στην αντίληψη των κατακτητών.

Έτσι, κράτησα μεν, αλλά δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία, θεωρώντας αυθαίρετα ότι επρόκειτο μάλλον για ένα ψυχολογικού χαρακτήρα τρυκ μεταξύ εμπολέμων, μια κίνηση για να πλήξει το ηθικό των εχθρών, την είδηση που εντόπισα συμπτωματικά πριν από κάποια χρόνια στην εφημερίδα "ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ- η εφημερίς των ένθεν του Ισημερινού Ελλήνων", η οποία εκδιδόταν στο Γιοχάνεσμπουργκ από τον Κ. Θεοχαρίδη. Η είδηση υπό τον τίτλο " Ελληνικά Νέα" και με ημερομηνία 19 Νοεμβρίου 1943 έλεγε: "Κάιρον 7 Νοεμβρίου. Και δια δευτέραν φοράν προεβλήθη εις το Στούντιο της Κοντάκ, ενώπιον επισήμων δημοσιογράφων και ανταποκριτών ξένων εφημερίδων, μία κινηματογραφική ταινία ληφθείσα προσφάτως εις τας Αθήνας υπό Έλληνος κινηματογραφιστού διακινδυνεύσαντος πολλές φορές την ζωήν του, εν τη προσπαθεία του να αποθανατίση από πάσης πλευράς την σημερινήν τραγικήν ζωήν της Ελληνικής πρωτευούσης και τέλος να αποδράση εις Μ. Ανατολήν. Δι' ευνόητους λόγους ο τολμηρός Έλλην ευρίσκεται ενταύθα υπό το ψευδώνυμον Ρούντη". Και συνέχιζε η είδηση με την περιγραφή της ταινίας για να τελειώσει με την ευχή "Είνε μια τανία που ομιλεί ευγλώττως περί Γερμανών και Ιταλών. Θέλομεν να ελπίζομεν ότι η Ελληνική και Συμμαχική προπαγάνδα θα επωφεληθή αυτής δεόντως."

Την πληροφορία αυτή ανακοίνωσα τον Ιούνιο του 2013, για πρώτη φορά δημόσια, στα πλαίσια μιας προβολής στο "Αρχείο Πολέμου". 

Και εδώ σταματάει η δική μου παρέμβαση. Γιατί σε εκείνη την παρουσίαση, ο Μανόλης Κασιμάτης, μέλος της πολιτιστικής εταιρίας "Φωτογραφίζοντας" και συστηματικός ερευνητής της περιόδου 1940-1974, θεωρώντας εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός,  υποσχέθηκε να  το "εμπλουτίσει" με επιπλέον στοιχεία. Από εδώ και πέρα λοιπόν ακολουθεί η δική του έρευνα, η οποία  στηριζόμενη στο βιβλίο του Νικόλαου Αντωνακέα "Φως εις το σκότος της κατοχής" (Αθήνα, 1947) έφερε στην επιφάνεια το περιστατικό της προβολής στο Κάιρο αλλά, επιτέλους,  και το όνομα του κινηματογραφιστή. Πρόκειται για τον σμηνίτη Ροδόλφο Τζανέτο μέλος της φιλοβασιλικής οργάνωσης "Ε.Ε". "Ο ριψοκίνδυνος και θαρραλέος Ροδόλφος, γράφει ο Ν. Αντωνακέας, μέλος της Οργανώσεώς μας, ανεχώρησεν εξ Αθηνών κατά τον μήνα Ιούνιον του ιδίου έτους 1943, συμπεριληφθείς μετ' άλλων πατριωτών εις μίαν αποστολήν δι' Αίγυπτον. Ούτος κατά το διάστημα της εχθρικής Κατοχής κατεγίνετο συνεχώς εις τολμηράς και ριψοκινδύνους επιδιώξεις, χάριν του αγώνος της Εθνικής Αντιστάσεως. Ησχολείτο χωρίς να γίνεται αντιληπτός από τους κατακτητάς με την κινηματογράφησιν διαφόρων πατριωτικών εκδηλώσεων και επεισοδίων, προκαλουμένων υπό των αγωνιστών της Πρωτευούσης, ιδία δε υπό της σπουδαζούσης Νεολαίας των Οργανώσεων Εθνικής Αντιστάσεως, κατά τας Εθνικάς ημών εορτάς, προ των αδριάντων των ηρώων, του Πανεπιστημίου και άλλων εθνικών χώρων. Επίσης κατεγίνετο με τη λήψη διαφόρων φωτογραφιών και εικόνων απεικονιζουσών την θλιβεράν ζωήν υπό την εχθρικήν Κατοχήν, την διαβιωση του  Ελληνικού Λαού υπό το πέλμα σκληρού, βάρβαρου και αδυσώπητου εχθρού και τους εκ πείνης θνήσκοντας Έλληνας, τα πτώματα των οποίων κατά χιλιάδας καθημερινώς μετεφέροντο προς τα Νεκροταφεία των πόλεων Αθηνών και Πειραιώς....Επίσης ούτος κατεγίνετο, υποδείξει της Οργανώσεως, εις πολλάς άλλας λίαν τολμηράς εθνικάς ενεργείας, καθ' όλον το διάστημα της εδώ παραμονής του, ριψοκινδυνεύσας κατ' επαναληψιν την ζωήν του. Προ του Κέντρου "Γαμβέττα" επί της Λεωφόρου Πανεπιστημίου, δια να αποφύγη την σύλληψίν του, εκ μέρους των Γερμανών, ηναγκάσθη να εγκαταλείψει την κινηματογραφικήν  μηχανήν του λήψεως και να τραπή εις φυγήν"..... συνεχεια  http://www.tonanonymon.gr/news/20130915

Νίκος Μητρογιαννόπουλος-Μανόλης Κασιμάτης