8/16/2012

«Το αντάρτικο νοσοκομείο του Γράμμου»


Η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) 1940-1974 Κ.-Δ. Μακεδονίας διοργάνώσε την ετήσια θεματική συνάντησή της για τον εμφύλιο πόλεμο, στο Νεστόριο στις 21, 22 Αυγούστου 2010.
Θέμα της εκδήλωσης: «Γράμμος, αντάρτικο νοσοκομείο, Νώντας Σακελλαρίου Αρχίατρος του ΔΣΕ».

Το 1948 το αντάρτικο νοσοκομείο του Γράμμου μετατράπηκε σε μια μεγάλη νοσοκομειακή μονάδα. Με απόφαση του Γενικού Αρχηγείου και με εισήγηση του Αρχίατρου Σακελαρίου τέθηκαν σε εφαρμογή τα σχέδια για ένα μεγάλο νοσοκομείο που θα ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις των σκληρών μαχών που αναμένονταν για το 1948.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο εργολάβος Μιχάλης Σουμελίδης που ανέλαβε το εγχείρημα της κατασκευής ολοκλήρωσε το έργο και το Μάη του ‘48 το νέο νοσοκομείο, στον ίδιο σχεδόν χώρο με το παλιό, ήταν έτοιμο. Έγινε μια Νοσοκομειούπολη, πρωτοφανής για αντάρτικο, σημειώνει ο Νώντας Σακελαρίου. Με κτιστές εγκαταστάσεις από πέτρα και ξύλο, με 1.500 κρεβάτια, χειρουργεία, κλίβανους αποστείρωσης, ηλεκτρικό ρεύμα, πολλούς βοηθητικούς χώρους, υπαίθριο θέατρο με ξύλινες κερκίδες, γιατρούς και προσωπικό, με μονάδα παραγωγής φυσιολογικού ορού και εργαστήριο αποστείρωσης γάζας. Υπήρχαν ακόμη και ειδικοί θάλαμοι νοσηλείας για βαριά τραυματισμένους, τυφικούς και κωφάλαλους. Μόνο κατά τις επιχειρήσεις του ‘48, που ήταν ιδιαίτερα φονικές, στα βιβλία του νοσοκομείου του Γράμμου καταχωρήθηκαν πάνω από 5.000 εισαγωγές. Στην αιχμή της λειτουργίας του έφτασε να περιθάλπει έως και 1.200 τραυματίες.
Η κατασκευή και η λειτουργία του αντάρτικου νοσοκομείου, με βάση τα δεδομένα και τις επικρατούσες συνθήκες του εμφυλίου, θεωρείται ένα από τα σπουδαία επιτεύγματα του ΔΣΕ. Γι’ αυτό το λόγο επιλέχθηκε από την ΕΔΙΑ 1940-1974 Κ-Δ. Μακεδονίας, να αποτελέσει το θέμα της φετινής εκδήλωσής της, κατά την οποία η συγγραφέας και αντάρτισσα του ΔΣΕ Κατίνα Λατίφη θα αναφερθεί στις υγειονομικές υπηρεσίες του ΔΣΕ, ο δικηγόρος Κωνσταντίνος Χορομίδης σ τον αρχίατρο Νώντα Σακελλαρίου, ο αρχιτέκτονας – ερευνητής Γιώργος Κολιόπουλος στην κατασκευαστική πρακτική του αντάρτικου νοσοκομείου, ενώ η Τάσα Σιόμου θα αναφερθεί στον κατασκευαστή του νοσοκομείου Σουμελίδη Μιχάλη.
Η εκδήλωση είναι διήμερη: θα αρχίσει στις 6μ.μ. το Σάββατο 21 Αυγούστου στην αίθουσα της βιβλιοθήκης του ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ του Δήμου Νεστορίου, ενώ την Κυριακή 22 Αυγούστου το πρωί θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο χώρο του αντάρτικου νοσοκομείου.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ν.ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΡ. ΜΗΤΑΦΙΔΗΣ

Τμήμα της παρέμβασης του σκηνοθέτη Μάνου Ζαχαρία, στο συνέδριο της ΕΔΙΑ, στο Νεστόριο.
Εγώ ήμουνα στο κινηματογραφικό συνεργείο, το ξέρετε. Ήτανε τρεις.
Ο Σεβαστίκογλου ο Γιώργος ο επικεφαλής, ο Απόστολος ο Μουσούρης ο οπερατέρ και εγώ, ο σκηνοθέτης. (…) Η δουλειά μας ήτανε να αποθανατίζουμε τα γεγονότα στην ελεύθερη Ελλάδα, στην περιοχή που ήλεγχε ο Δημοκρατικός Στρατός. Βίτσι – Γράμμο, εμείς κυρίως είμαστε. Ήταν το μοναδικό συνεργείο που υπήρχε, γυρίζαμε διάφορες σκηνές από μάχες, από τη ζωή των ανθρώπων στην περιοχή αυτή, τις οργανώσεις, τα δικαστήρια, τα πάντα. Αιχμαλώτους, στρατόπεδα αιχμαλώτων, σχολές αξιωματικών…
Όπου μαθαίναμε ότι θα γίνει κάτι, τρέχαμε να το κινηματογραφήσουμε. Και στέλναμε το υλικό στην Τσεχοσλαβακία, για εμφάνιση. Το υλικό αυτό το χρησιμοποιούσε το Κόμμα τότε, για προπαγανδιστικούς κυρίως λόγους. Για να ενημερώνει τη διεθνή κοινότητα και, με διάφορους τρόπους το χρησιμοποιούσε. (…)
.........συνεχεια στο μπλοκ "Η καλύβα ψηλά στο βουνό"
http://panosz.wordpress.com/2010/08/23/civil_war-73/

Απο την εφημεριδα ΑΥΓΗ
Συγκλονιστικές μαρτυρίες και συγκινητικές σκηνές συμφιλίωσης
Την περασμένη Κυριακή ένα λεωφορείο, υπό την εποπτεία του τοπικού στελέχους της ΕΔΙΑ Γ. Παπαγρηγορίου, ξεκίνησε από το Νεστόριο με προορισμό την καρδιά του «ματωμένου βουνού», του Γράμμου. Επιβάτες, περί τα είκοσι άτομα με γκρίζα μαλλιά και τα σημάδια που άφησε ο εμφύλιος βαθιά χαραγμένα, στις ρυτίδες των προσώπων τους. Συνταξιδιώτες, το 2010, αντίπαλοι το 1946-1949...
Μνήμες του ελληνικού εμφυλίου πολέμου (1946-49), «ξύπνησαν» κατά τη διάρκεια διημερίδας, την οποία διοργάνωσε με αφορμή τα 61 χρόνια από τη λήξη του, στο Νεστόριο της Καστοριάς, η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) 1940-1974 Κεντρικής - Δυτικής Μακεδονίας. Η φετινή θεματική συνάντηση περιελάμβανε εισηγήσεις - παρουσιάσεις για το «αντάρτικο νοσοκομείο» του Γράμμου, στο Λιανοτόπι και αναφορές στην προσωπικότητα του αρχιάτρου, διευθυντή των υγειονομικών υπηρεσιών του «Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας» (ΔΣΕ), Επαμεινώνδα (Νώντα) Σακελλαρίου .Πρώην συναγωνιστές αλλά και αντίπαλοι, συμπολεμιστές από την εθνική αντίσταση ενάντια στη ναζιστική κατοχή, οι οποίοι αργότερα βρέθηκαν σε αντίπαλα «μετερίζια» στη διάρκεια του εμφυλίου, ειδικοί επιστήμονες, αυτόπτες, κατέθεσαν τις μαρτυρίες τους για τη δημιουργία της «νοσοκομειούπολης» του Γράμμου. Τα όσα ανέφεραν χαρακτηρίστηκαν από πολλούς συγκλονιστικά καθώς - όπως είπαν - στους λίγους, ούτε τρεις, μήνες της λειτουργίας της η «νοσοκομειούπολη» προσέφερε υπηρεσίες περίθαλψης σε περισσότερους από 4.000 τραυματίες αντάρτες αλλά και σε πολλούς αιχμαλώτους τραυματίες του κυβερνητικού στρατού. «Σήμερα, η μελέτη εκείνης της δύσκολης, αιματηρής εποχής του ελληνικού εμφυλίου, που ταλαιπώρησε όλους τους Έλληνες, μπορεί να δώσει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για την περιοχή. Μας δίνεται η ευκαιρία να έλθουμε καλύτερα σε επαφή μ' ένα κεφάλαιο της νεότερης ιστορίας μας, να κατανοήσουμε τα αίτια, να μάθουμε απ’ αυτήν», τόνισε ο δήμαρχος Νεστορίου Χρήστος Γκοσλιόπουλος.
συνεχεια
http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=563216


http://eteriafotografizontas.blogspot.com/2010/08/blog-post_20.html

Φωτογραφιες της μοναδας Υγειονομικου του Δημοκρατικου Στρατου Ελλαδας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου